Doğru olabilecek veya olmayabilecek ilginç bir fikir:

Bazı kitapların merkezcil bir gücü vardır – sizi diğer kitaplardan kendi içlerine doğru çekerler.

Bazı kitapların merkezkaç kuvveti vardır – sizi başka kitaplara yönlendirirler.

Örneğin Yüzüklerin Efendisi – Okuduktan sonra tekrar tekrar kendinizi ona çekilirken bulursunuz. Sizi içine çeker.

Bir Sanatçı Gibi Araklayın ise okuduğum en ilginç kitaplardan, merkezkaç gücü hissedilen bir kitap: Sizi başka kitapları okumaya, incelemeye yönlendiriyor.

Her iki kitap türü de okuyan için değerli olabilir, birisinin diğerinden daha iyi olduğunu düşünmüyorum. Bu güç farklarının okuyucuda etkisinin net olarak farkedilebildiğini zannetmiyorum. Hatta şöyle bir şey var ki; bir okuyucuya merkezkaç gelen bir kitap diğerine tam tersi gelebilir. Ve bir kitabım hem sizi içine çekmesi hem de başka kitaplara yönlendirmesi de mümkündür.

Aynı fikir filmler için de geçerlidir. İyi filmler genellikle sizi başka film, fikir, sanat veya insanlara yönlendirirler. Belki merkezkaç bir kitabın değer bir diğerinden düşüktür ama yine de değerini korumayı başarabilir.

Ve bir tür kitap daha var: sizi bir kitaba yönlendirmeyen ve kendi içine çekmeyen kitaplar. Bu kitaplardan arkanıza bakmadan kaçmalısınız.